Sinds in de cao 2011-2014 is afgesproken dat er een nieuw loongebouw zou komen voor nieuw in te stromen cabinepersoneel, is er veel discussie over dit onderwerp. Ook afgelopen zomer kregen wij weer veel vragen van collega’s, leden én niet-leden, over de verschillen die hierdoor zijn ontstaan. Daarom zetten wij de feiten nog eens op een rij.

Een afspraak uit nood geboren
Voor FNV Cabine is het nieuwe loongebouw altijd een ontzettend pijnlijke afspraak geweest. Er is toen een knip gemaakt waardoor nieuwe collega’s mindere arbeidsvoorwaarden kregen dan hun voorgangers. Dat voelt oneerlijk en dat is het feitelijk ook.

Waarom gebeurde dit? In die tijd kampte KLM met de gevolgen van de financiële crisis en was het eigen vermogen ernstig verzwakt. Het bedrijf eiste harde bezuinigingen van het cabinepersoneel. Het eerste plan van KLM was om alle Europese vluchten te verplaatsen naar KLC, waar de arbeidsvoorwaarden goedkoper zijn. Dat had onvermijdelijk geleid tot grote aantallen gedwongen ontslagen.

De drie bonden (FNV Cabine, Unie en VNC) zijn toen op zoek gegaan naar alternatieven. Uiteindelijk werd het nieuwe loongebouw beoordeeld als de minst slechte oplossing. De rekening werd daarmee doorgeschoven naar toekomstige collega’s. In die jaren was er nauwelijks instroom, dus de gevolgen waren toen nog niet voelbaar.

Wat veranderde er precies?

• Start- en eindsalarissen bleven hetzelfde.
• Het verschil zat in de stappen daartussen: in het oude loongebouw deed je 13 jaar over je doorgroei naar het maximumsalaris, in het nieuwe zijn dat er 18.
• Daardoor zijn de jaarlijkse periodieken lager en duurt het langer om het maximum te bereiken.
• Het nieuwe loongebouw wordt de standaard. Het oude loongebouw houdt op te bestaan zodra de laatste medewerker uit dit loongebouw het bedrijf verlaat. 

Voor KLM leverde dit grote besparingen op. Voor nieuwe cabine collega’s betekende dit dat er binnen het korps een tweedeling ontstond: gelijke functies, gelijke beloning, maar ongelijke doorgroei.

Overigens is het niet de eerste keer dat er meerdere loongebouwen naast elkaar hebben bestaan. Pas dit jaar (2025) hebben we het loongebouw uit 1976 uit de cao verwijderd omdat de laatste deelnemers met pensioen zijn. Het zal jullie niet verbazen dat dit loongebouw nóg royaler was dan het vorige. 

Verschillende vormen van loonsverhoging
Elke functie binnen KLM valt in een loonschaal, met een begin- en een eindsalaris. Binnen die schaal maak je elk jaar een stap, dat noemen we een periodiek. Dat is dus een automatische jaarlijkse verhoging.

Daarbovenop krijg je soms een extra loonsverhoging als gevolg van cao-afspraken die de bonden met KLM maken. De hoogte daarvan verschilt per jaar. In de afgelopen jaren waren die cao-verhogingen relatief hoog vanwege de torenhoge inflatie.

Het onderscheid tussen periodieken en cao-verhogingen is belangrijk om te maken. De periodieken hangen af van jouw persoonlijke groei door het loongebouw. De cao-verhogingen gelden voor iedereen. Samen bepalen ze jouw loonontwikkeling. 

Wat heeft FNV Cabine gedaan sinds 2014?
FNV Cabine staat voor een gelijke verdeling van de lusten en de lasten. Wij hebben ons door de jaren heen volop ingezet om de pijn van het nieuwe loongebouw te verzachten:

• In meerdere cao’s hebben wij bij de loonsverhogingen een bodem afgesproken. Dat doen we door naast een percentage ook een vast bedrag in euro’s af te spreken. Daardoor stijgen de lagere salarissen relatief harder en worden de verschillen in hoge en lage inkomens niet nóg verder vergroot.
• In de cao 2023-2025 is op aandringen van FNV Cabine bereikt dat er een trede uit het nieuwe loongebouw is geschrapt. Alle overige schalen zijn daarmee opgeschoven. Dat betekent een verbetering voor iedereen in dit loongebouw. Zit je bv nu in trede 9 dan is je salaris €3.315,63. Zonder deze afspraak zou dat het bedrag van trede 8 zijn dus €3.239,02. Dat betekent ook dat collega’s één jaar eerder aan het maximum komen en de stappen onderin minder klein zijn geworden. Dit voor de nieuwe schalen van CA, P en SP.

Deze afspraken nemen de tweedeling niet weg, maar helpen wel om de verschillen kleiner te maken.

Misverstanden
We horen regelmatig vragen of zorgen over de werking van het loongebouw. Twee misverstanden komen opvallend vaak terug:

1. “Een collega in een hogere functie kan minder verdienen dan iemand in een lagere functie.”Dat kan inderdaad voorkomen, maar dat ligt niet aan het nieuwe loongebouw. Het is een gevolg van verschillen in dienstjaren. Iemand die al langer in dienst is en bijna aan het eind van zijn schaal zit, kan tijdelijk meer verdienen dan iemand die net is ingestroomd in een hogere functie. Dit gebeurt zowel in het oude als het nieuwe loongebouw en is ook in de rest van BV Nederland niet uitzonderlijk. 
2. “Collega’s kunnen elkaar inhalen.”Dit klopt niet. Binnen één schaal maak je ieder jaar een stap omhoog. Je kunt dus nooit sneller door je schaal gaan dan een collega die er even lang in zit. Het enige verschil is dat het in het nieuwe loongebouw langer duurt voordat je het maximum bereikt, omdat er meer tredes zijn. Verwarring kan ontstaan omdat nieuwe collega’s dankzij de cao-loonsverhogingen op een hoger startsalaris beginnen, maar in diezelfde periode zijn alle salarissen gestegen. In 2015 was het startsalaris €1.960,78 en het salaris bij trede 8 was toen €2.148,94. Op dit moment is het startsalaris €2.927,82 maar het salaris bij trede 8 is nu €3.315,63. Het is dus uitgesloten dat een CA in hetzelfde percentage, maar korter in dienst een hoger salaris krijgt.

Hoe nu verder?
Terugdraaien naar het oude loongebouw zou KLM honderden miljoenen kosten. Het bedrijf is daar niet toe bereid, zeker niet in de huidige omstandigheden.Wat voor ons belangrijk blijft, is dat er eerlijkere afspraken komen die de kloof binnen het cabinekorps en binnen heel KLM verkleinen.

Met KLM lopen er nog gesprekken over een hiaat dat we hebben ontdekt in het loongebouw. Dit betekent niet automatisch dat er een wijziging komt, maar het vraagt wel om zorgvuldige bespreking.

Door het nieuwe promotiebeleid kan iemand tegenwoordig al na 3 jaar doorgroeien naar purser. Het probleem is dat de purser-schaal officieel pas begint bij 6 dienstjaren. Dat leidt tot een vreemde situatie: een collega die na 3 jaar purser wordt, schuift direct door naar schaal 6 en groeit na 12 maanden naar schaal 7. Iemand die al 6 jaar in dienst is en dan pas promotie maakt, start ook in schaal 6. Daardoor kan het gebeuren dat een collega met minder dienstjaren hoger uitkomt dan iemand met meer dienstjaren.

Belangrijk om te benadrukken is dat hiermee niemand slechter af is dan bedoeld, maar dat snelle doorstromers er relatief voordeel van hebben. Hoe we dit onevenwicht het beste kunnen opvangen, bespreken we verder in het cabine-overleg.