Op de Helpdesk van FNV Cabine ontvangen wij veel vragen van collega’s die zich zorgen maken over hun toekomst bij KLM. Die zorgen begrijpen wij maar al te goed. De stroom aan informatie die onder andere via social media op jullie afkomt, bezorgt menig collega slapeloze nachten. KLM heeft (nog) geen plannen of voorstellen op tafel gelegd bij de bonden. Toch willen wij, zonder op de zaken vooruit te lopen, meer achtergrondinformatie geven over één van de trending onderwerpen op social media: boventalligheid.

Juridisch sluitende afspraken

Vele factoren hebben invloed op de toekomst van het cabinekorps; wel of geen tweede NOW-periode, de invulling van de kabinetsvoorwaarden voor staatssteun en het toekomstige productieniveau bij KLM. De komende weken wordt hierover meer duidelijk en zal overleg met de bonden volgen. Het Dagelijks Bestuur van FNV Cabine is zich aan het voorbereiden op mogelijke scenario’s. Daarbij geldt wat ons betreft een aantal uitgangspunten. Wij staan, zoals jullie van ons gewend zijn, voor professionele en juridisch sluitende afspraken. Afspraken die recht doen aan het korps én afspraken voor maximaal behoud van onze banen. Hiertoe gaan wij -als het zover komt- constructief om tafel met alle partijen.

Eerst: stimuleren vrijwillig vertrek

Als de KLM directie tot de conclusie komt dat de toekomstige productie onvoldoende is om alle collega’s aan het werk te houden, dan toetst de ondernemingsraad of de onderbouwing hiervan klopt. Vervolgens zijn de vakbonden aan zet om de sociale gevolgen op te vangen. FNV Cabine zal hierbij éérst inzetten op vrijwillige instrumenten, zoals een nieuwe Vrijwillige Vertrek Regeling (VVR) en/of andere vormen om (eventueel tijdelijke of gedeeltelijke) uitstroom aantrekkelijk te maken. Pas als blijkt dat er na vrijwillige uitstroom nog steeds te weinig werk is, komt boventalligheid in zicht.

Cao-artikel 4.3: wat staat hier precies?

In de cao voor het KLM Cabinepersoneel staat dat er in een situatie van boventalligheid overleg zal plaatsvinden met de cabinebonden. In de oude cao staat alleen VNC genoemd, maar per 1 juni 2019 zijn beide cabinebonden weer cao partij, omdat ook FNV Cabine de cao 2019 -2022 heeft afgesloten. Er staat in cao-artikel 4.3 bij lid 3: “bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst wegens overtolligheid zal de diensttijd bepalend zijn en het gehele cabinepersoneel als één groep worden beschouwd.”

Wettelijk kader: wat staat er in de wet?

De huidige wetgeving bepaalt dat een werkgever bij boventalligheid eerst afscheid neemt van tijdelijke krachten. Vervolgens moet de werkgever vaststellen welke uitwisselbare functies er zijn. Daarna worden er per uitwisselbare functie leeftijdsgroepen gemaakt en per leeftijdsgroep vallen de werknemers met het kortste dienstverband af. Dit heet het afspiegelingsbeginsel, waarbij dus naast diensttijd ook functie en leeftijd bepalend zijn.

KLM moet in zo’n geval aan het UWV toestemming vragen voor bedrijfseconomisch ontslag en het UWV toetst of de regels goed zijn toegepast. Afwijken van dit afspiegelingsbeginsel is mogelijk, maar alleen als de werkgever en de vakbonden dit in een cao hebben afgesproken én in de cao ook is vastgelegd dat er een onafhankelijke commissie is aangesteld om over een bedrijfseconomisch ontslag te oordelen. Deze neemt de rol van het UWV over.

Boventalligheid vraagt om maatwerk en een constructieve samenwerking

Op basis van de toekomstscenario’s zal blijken of er sprake is van boventalligheid. Zo ja, dan bepaalt KLM om hoeveel banen dit gaat en zal het bedrijf in overleg gaan met de cabinebonden. Alle afspraken, dus ook die over de uitvoering van een eventuele reorganisatie, worden vastgelegd in collectieve afspraken tussen KLM en de bonden. Zoals altijd is arbeidswetgeving hierbij het uitgangspunt. Afspraken over een reorganisatie zijn voor FNV Cabine maatwerk. Er kan van het afspiegelingsbeginsel worden afgeweken, mits goed onderbouwd en mits er aanvullende afspraken worden gemaakt (zoals over een onafhankelijke commissie). Juist in de context bij KLM, waarbij in het korps senioriteit allesbepalend is gedurende je gehele carrière, maakt dat we zeer zorgvuldige afwegingen zullen moeten maken in de keuze hoe eventuele boventalligheid zal worden bepaald.

Met elkaar, voor elkaar

Het heeft onze absolute prioriteit om een juiste balans te vinden tussen onze arbeidsvoorwaarden, alsmede werkgelegenheid, baanbehoud en de toekomst van KLM. Wij begrijpen dat dit voor iedereen een enorm onzekere tijd is. Wanneer er meer informatie is over een eventuele tweede NOW-periode, over de invulling van de kabinetsvoorwaarden voor staatssteun en over het toekomstige productieniveau bij KLM, dan zullen wij jullie zo snel en zo duidelijk mogelijk informeren. Weet dat alle vragen en suggesties die binnenkomen via onze online Helpdesk daarbij worden meegenomen. Wij vinden het belangrijk om te horen wat er leeft onder onze collega’s. Hoe uitdagend het soms ook is, deze periode vraagt om creativiteit en verbondenheid.

Redactie FNV Cabine

Ben jij nog geen lid van FVN Cabine of ken je collega’s die nog geen lid zijn? Meld je dan nu aan voor het introductielidmaatschap via www.fnvcabine.nl

Democratisch, Vernieuwend, Eerlijk